Panama Kanalı, Orta Amerika’nın en güney ülkesi Panama topraklarında yer alır ve Atlas Okyanusu ile Büyük Okyanus’u birbirine bağlayan su yoludur. İnşaatı ABD tarafından tamamlanmış ve Kanal 15 Ağustos 1914’te hizmete açılmıştır. Bu Kanal Güney Amerika ve Kuzey Amerika’yı birbirinden ayırır.
Panama Kanalı Yapımı
77 kilometre uzunluğundaki Kanalın yapımı sırasında, sıtma ve sarıhumma gibi hastalıklardan büyük toprak kaymalarına kadar her türlü güçlükle karşılaşılmış ve yaklaşık 27.500 Kanal çalışanı bu süreçte can vermiştir.
Bugün New York’tan San Francisco’ya giden bir geminin, Panama Kanalını kullanarak 9.500 km yol yapması, Horn Burnu’nun dolaşılmasını zorunlu kılan eski günlerdeki 22.500 km yola oranla büyük bir kolaylık sağlamıştır.
Açılışından itibaren Panama Kanalı’ndan her yıl 14.000’den fazla gemi geçmekte olup taşınan yük miktarı 203 milyon tonu bulmaktadır.
Kanal boyunca yolculuk yaklaşık 9 saat sürmektedir. Ayrıca kanalda bulunan su seviyesini yükseltmeye ve düşürmeye yarayan kilit sistemleri vasıtasıyla gemilerin, coğrafi imkanların elvermediği, aşılması zor mesafeleri kat etmesi sağlanmıştır.
Panama Kanalı deniz seviyesinden 28 metre yukarıdadır. Sıvıların dengesi kanunundan faydalanılarak gemiler Kanal içinde yavaş yavaş yükseltilir ve aynı metotla diğer tarafa doğru indirilir.
Panama Kanalı Projesi
Panama Kanalı dünyanın mühendislik harikasıdır ve en pahalı Kanaldır. Kanal, bölgenin sosyoekonomik koşullarını geliştirmiştir. Panama Kanalı ile Panama halkının refah seviyesi yükselmiştir. Kanal ülkenin gelişimine önemli katkılar sağlamıştır.
Daha sonra ihtiyaç duyulan yapısal bir katkıyla, daha büyük gemiler için tercih edilebilirliği sağlamak maksadıyla ve onların geçişlerine imkan sağlayacak şekilde, 26 Haziran 2016 tarihinden itibaren genişletilmiş bir Panama Kanalı faaliyetini sürdürmektedir.
İnşası
Panama Kanalı için ilk girişim 1 Ocak 1881’de yapıldı. Proje, Süveyş Kanalı’nın inşasını gerçekleştiren Ferdinand de Lesseps’in önderliğinde deniz seviyesi kanalı olarak tasarlandı. De Lesseps, Akdeniz’i Kızıldeniz’e bağlayan deniz seviyesindeki bir su yolu olan Süveyş Kanalı’nı yaratan, özel olarak finanse edilen çabayı neredeyse tek başına yönettiği için 1869’da küresel bir ün kazandı. 1879’da bir Panama Kanalı inşa etme projesine liderlik etmeyi kabul etti.
1879’da de Lesseps, “ülkeler arası bir kanal” için en uygun planı tanımlamak ve ilgili çalışmalara ilişkin ilk tahminde bulunmak için 22 ülkenin önde gelen teknik insanlarıyla uluslararası bir toplantı düzenledi. Ancak, nihai rapor ve daha sonraki revizyonları, gerekli kazı miktarı ve Panama’da faaliyet göstermenin zorlukları hakkındaki projeksiyonlar önemli ölçüde yanlıştı. Gerekli çalışmanın küçümsenmesi, Fransız şirketinin yetersiz sermaye hesapları yapmasına ve işi bitirmek için kaynak eksikliğine ve projenin tamamen başarısız olmasına yol açtı.
Kanal yapımının ilk yıllarında organizasyon eksiklikleri ve kazım sonucunda ortaya çıkan atıkları nakledecek araç bulunmaması sonucu ilk ciddi sorunlar oluşmaya başlamıştır. Bütün bunların yanında ortaya çıkan toprak kaymaları ile büyük zorluklarla karşılaşılmıştır. Toprak kaymalarının engellenmesi için Kanalın belli bölgelerinde kazı derinliği azaltılmak zorunda kalınmıştır.
Sorunlar
Fransızlar sarı humma, sıtma ve diğer hastalıklara 20.000’den fazla işçi ve yönetici kaybetti. Bu, kahramanca bir hedef peşinde şaşırtıcı bir yaşam kaybını itiraf ediyor. Mevcut sermayelerinin tamamını harcadılar, ancak nihai kanalın sadece% 30’unu kazabildiler. Hatta deniz seviyesindeki bir kanalın teknik olarak mümkün olmadığı, yani Süveyş Kanalı’nın Panama projesi için yararlı bir örnek olmadığı ortaya çıktı. Projenin 1889’da iflas ettiği ilan edildi ve çalışmalar 15 yıl boyunca durdu.
ABD’de kanalının nereye yerleştirilmesi gerektiği ve deniz seviyesindeki bir kanalın mümkün veya gerekli olup olmadığı hakkında çok fazla tartışma vardı. Sonunda Başkan Teddy Roosevelt, Panama’da ABD’nin finanse ettiği kilit tabanlı bir kanalın Fransızların daha önce başarısız olduğu aynı arazide inşa edilmesine karar veren bir karar sürecine öncülük etti.
10 yıllık Amerikan projesi (1904-1914) nihayetinde Fransızlar için mevcut olmayan tıbbi ve teknoloji ilerlemeleri nedeniyle başarılı oldu. Sarı humma ve sıtmanın nedenlerinin keşfedilmesi ve her ikisinin de etkili bir şekilde ortadan kaldırılması için geliştirilen stratejiler, 15 yıl önceki koşullardan çok daha farklıydı. Ayrıca, kazı, demiryolları ve inşaat teknolojilerinin ilerlemesi, güncel imkanların neyi mümkün kıldığını göstererek ilerlemeyi önemli ölçüde hızlandırdı.
Sonunda, Panama Kanalı çabaları 639 milyon dolara (2020 yılı itibarıyla karşılığı tahmini 18 milyar dolar) mal oldu ve inşaatı sırasında 25.000 can aldı. Bu çaba, makine, ilaç ve yönetim alanındaki yenilikleri destekledi ve kullandı. 15 Ağustos 1914’te açılarak tıbbi ve mühendislik başarılarının kahramanlık hikayesi oldu.
İş bittiğinde, kanal küresel ticareti basitleştirerek dünyayı daraltmak anlamında önemli bir adım oldu.
Deniz taşımacılığı için üç ders
Bu kapsamdaki çok büyük bir deniz taşımacılığı bir projesi uluslararası denizcilik araştırma ve geliştirme kurulları tarafından onaylanmış olmalıdır. Çaba ve maliyet tahminlerinin birçok partiden girdi içermesi ve tüm oyuncular tarafından makul görülmesi hayati önem taşımaktadır. Liderler proje kapsamının hafife alınmasını önlemek için mümkün olan her adımı atmalıdır.
İyimserlik odaklı liderliğin yedek bir planlara ihtiyacı vardır. De Lesseps’in liderlik felsefesi, muhtemel teknik veya fiziksel engeller tespit edilip çözüm geliştirilmeden sadece kendine güvenerek ilerlemesiydi. Süveyş Kanalı projesinde başarılı oldu çünkü genel olarak finansal sıkıntılarla mücadele etmek durumundaydı. Mevcut teknolojik imkanlardan yararlandı. Diğer hususları zamana bırakmak işine yaradı.
Süveyş Kanalı büyük bir liderlik stratejisi ve başarısıydı. Ancak, Panama’da aynı hesap tutmadı, başarısız oldu. Deniz taşımacılığı liderleri, her projenin yeni teknoloji veya dış yardımla başarıya ulaşamayacağını bilmelidir. Bir proje arızasına karşı korunmak için bir yedek plana sahip olduklarından emin olmalıdırlar.
Destansı başarısızlık daha sonra başarıya yol açabilir. Panama’nın Fransız çabalarının iflası sırasında hiçbir zaman bir Panama Kanalı olmayacak gibi görünüyordu. Hayat ve para kaybı o kadar büyüktü ki görev imkansız görünüyordu. Eğer bir kanal inşa edilebilirse, başka bir yerde ve başka biri tarafından yapılabilir kanısına varıldı.
Ancak zamanın geçmesi ve bir başarısızlıktan alınan dersler, nihai bir başarıya yol açtı. ABD hükümeti, finansal kaynak sorununu ortadan kaldırmak için finansal destek sağladı. Kilit tabanlı Panama geçişine karar vermeden önce farklı kanal seçeneklerini değerlendirmek için kapsamlı tasarım çalışmaları yapıldı. Tıpta ve teknolojide teknik atılımlar geliştirildi ve günü geldiğinde harekete geçildi.
Deniz taşımacılığı liderleri ve deniz taşımacılığı endüstrisi, Uluslararası Deniz Araştırma Fonu (IMRF) aracılığıyla yeterli IMRB finansmanı almak için IMO ile birlikte çalışmalıdır. Birden fazla farklı teknoloji seçeneği değerlendirilmeli ve yönlendirilmelidir. Endüstri, çeşitli açık inovasyon platformları ve süreçleri aracılığıyla teknolojik atılımlarını aktive etmeliler.
Panama Kanalı gibi dev projelerin vermiş olduğu dersler bugünün meselelerine örnek alınarak gelecek için başarı şansını artırılabilir.
