Tarih, başarılı komutanların askeri zaferleriyle doludur. Selahaddin Eyyubi, sağladığı askeri başarılarla, tarihe adını yazdırmış bu komutanlardan birisidir. Askeri alanda sağladığı başarılardan dolayı, 2015 yılında açılışı yapılan Hakkari-Yüksekova Havalimanına adının verilmesi, Selahaddin Eyyubi kimdir sorusunu akıllara getirmiştir. Selahaddin Eyyubinin kim olduğu ve hayatı hakkında merak ettiklerimizi, tarihin tozlu sayfalarında kapsamlı bir yolculuğa çıkarak öğrenelim.
Selahaddin Eyyubi Kimdir
Aslen kürt kökenli olduğu söylenen Selahaddin Eyyubi, 1138 yılında Tikrit’te dünyaya gelmiş, Şam’da büyümüştür. İyi bir öğrenim gören Selahaddin Eyyubi, sanatla yakından ilgilenerek, kendini geliştirmiştir. Askeri eğitimden çok dini eğitime önem vermiş, aldığı din eğitimi doğrultusunda, vicdanını ön planda tutarak önemli askeri zaferler kazanmıştır. Aslında, 26 yaşına kadar din ağırlıklı eğitim alan Selahaddin Eyyubinin hedefi, ilim ve sanatla uğraşmaktı. Ancak, amcası Esedüttin Şirkuh’un onu yanına almasıyla, ileriye dönük planları tamamen değişmiş ve tarihi kaynaklarda adı sürekli anılacak bir komutan olarak askeri hayatı başlamıştır.
Selahaddin Eyyubi’nin Askeri Hayatı
Selahaddin Eyyubi, 1164 yılında, amcasının Mısır’a düzenlediği seferlere katılmış, askeri alanda tecrübeler edinmiştir. Amcasının vefatıyla, aynı anda Suriye komutanlığı ve Mısır vezirliğine atanmıştır.
Askeri hayatına hızlı bir başlangıç yapan Selahaddin Eyyubi, zaferlerinin temelini, ilk olarak Mısır’daki fatimi halifeliğine son vererek atmıştır. Sonrasında, sünni mezhebini yayarak, Mısır ve Suriye’de fatimilerin yaydığı yanlış mezhebi durdurmuştur. Bu başarıdan sonra, aynı dönemde, bölgede hüküm süren, İsmail Zengi ve Böri Gazi komutasındaki Zengi ordusunu da yenerek, Eyyubi devletinin temellerini atmıştır.
Birlik, beraberlik ve hoşgörü sınırları çerçevesinde kazandığı bu büyük askeri başarılar sayesinde Abbasi halifesi, Selahaddin Eyyubiyi Mısır, Suriye, Yemen, Kuzey Afrika ve Filistin’in sultanı ilan etmiştir. Bu durum, Eyyubi Devleti’nin resmen tanındığının da göstergesi olmuştur ve 1171-1252 yılları arasında varlık gösteren Eyyubi Devleti resmen kurulmuştur. Böylece islam dünyasının tek halifesi olan Selahaddin Eyyubinin bu başarıları, müslümanların tek bir otorite altında toplanmasını sağlamıştır.
Selahaddin Eyyubi’nin Askeri Zaferleri
Mısır’ın tek yöneticisi olduktan sonra, müslümanları birleştirerek kendi otoritesi altında toplayan Selahaddin Eyyubinin askeri alanda işi kolaylaşmıştır. İslam birliğini kurmak amacıyla, Filistin, Mezopotamya, Mısır ve Suriye’deki tüm müslümanları birleştirdi. Bilinen en büyük askeri özelliği, ahlaklı, vicdanlı ve cömert olmasıdır. Bu özelliği ile, sağladığı birliği avantaj olarak kullanan Selahaddiin Eyyubi, o dönemde büyük katliam yapan Haçlı ordusunu yenerek en büyük askeri başarısını sağladı.
Haçlı ordusunun silah ve askeri teknikler açısından çok güçlü bir ordu olmasına rağmen Selahaddin Eyyubi, düzenli ve disiplinli bir şekilde mülümanları birleştirerek kurduğu orduyla bu zaferi kazanmıştır. Teknik ve mühimmat açısından oldukça güçlü olan Haçlı ordusu, düzen, disiplin ve komuta birliği açısından zayıftı. Düzenli ordusuyla haçlıları yenerek bölgedeki katliamı durduran Selahaddin Eyyubi Kudüsün fethi ile 1187 yılında haçlılara en etkili darbeyi vurmuştur.
Sağladığı bu başarılar, Selahattin Eyyubinin müslümanlar arasında daha çok sevilip takdir edilmesini sağlamıştır. Yenilgiyi hazmedemeyen haçlı ordusu, üçüncü seferi gerçekleştirmek için harekete geçti. Ellerinde kalan son üç kenti kurtarmak amacıyla, üçüncü sefer için askeri girişimde bulunan haçlı ordusu, tekrar başarısız oldu ve aleyhlerine olan bir anlaşma imzalamak zorunda kaldı.
Selahattin Eyyubi tarihte, sultanlık hayatını islamiyete hizmete adamış, bu uğurda kazandığı büyük askeri zaferlerle müslümanları bir arada tutmayı başarmış komutan olarak, adı günümüzde de anılan büyük bir komutan olarak bilinmektedir.
Selahattin Eyyubi’nin Başarılı Bir Komutan Olmasını Sağlayan Özellikleri
25 yıl boyunca, hem vezirlik hem de sultanlık yapan ve bu süre içerisinde tüm gücünü müslümanlara hizmet etmek için harcayan Selahattin Eyyubi, eşine az rastlanır komutanlardan birisi olarak tarihe geçmiştir. Sanata ve ilme değer veren yapısıyla, sultanlık yaptığı dönem boyunca alimleri himaye altına almış ve her yönden gelişmiş bir islam devleti için uğraşmıştır. Düşmanların acımasızlığına karşı, merhametli ve adil bir komutandı.
Müslümanlara karşı büyük katliam yapan ve kan döken haçlıları bozguna uğrattığı dönemde bile ele geçirdiği düşman askerlerine karşı iyi niyetli ve merhametli davranmıştır. En büyük silahın birlik ve kültür olduğunu düşünen Selahaddin Eyyubi, farklı ülkelerden alimler getirterek, bölgedeki müslüman halka dersler verdirmiş ve kültürel açıdan gelişmiş bir islam ordusu ortaya çıkarmıştır.
Merhametli ve iyi niyetli olduğu kadar cömertliğiyle de bilinen Selahaddin Eyyubi, Mısır ve Kudüsün fethi ile elde ettiği hazinelerden, kendisi için hiçbir harcama yapmamıştır. Harcamaları, genellikle askeri girişimler için yapmıştır.
Selahaddin Eyyubi, aynı zamanda cesur bir komutandı. En büyük silahı imanıydı. Savaşmak için yeterli ekipmana fazlasıyla sahip olan haçlı ordusunu, tek çatı altında topladığı müslümanlarla bozguna uğratması da, cesaretinin en büyük göstergesidir. En büyük hedefi, müslümanları korumak, islamiyeti yaymak ve birlik altında tutmaktı. Selahaddin Eyyubinin sağladığı başarılar, sadece askeri başarılarla sınırlı değildir.
Kültürel gelişim açısından da, müslümanları geliştirecek ve güçlendirecek birçok girişimde bulunmuştur. Kültürel olarak gelişme sağlamak için, Mısır sultanı olduğu dönemde, farklı mezheplere yönelik eğitim veren medreseler yaptırarak eğitimin önünü açmıştır. Himayesindeki şehirleri, ilim ve sanat açısından gelişmiş birer merkez haline getirmek için, maddi-manevi her türlü imkanı seferber etmiştir. Haçlıların işgali sırasında, zarar gören camilerin tadilatını yaptırmıştır. Haçlıların saray olarak kullandığı Mescid-i Aksa’yı, gerekli tadilat ve restorasyonları yaptırarak tekrar cami haline getirmiştir. Selahaddin Eyyubi, tüm askeri girişimlerini, tamamen müslümanları ve islamiyeti korumak adına yapmıştır.
Şahsiyet olarak, merhametli bir komutan olduğu tüm dünya tarafından Kabul edilen Selahaddin Eyyubi, müslümanlık adına savaşarak büyük askeri başarılar kazansa da, karşısındaki büyük katliam yapan düşman askeri olmasına rağmen, hiçbir zaman gereksiz yere kan dökmemiştir.
Selahaddin Eyyubi’nin Tarihteki Önemi
Selahaddin Eyyubi, 25 yıl boyunca, Mısır ve Suriye sultanlığı yapmıştır. Bu süreyi genellikle, at üstünde ve harp ortamlarında mücadele ederek geçirmiştir. Ortadoğu’da, 88 yıl boyunca acımasız katliamlar yaparak çok kan döken haçlıları bozguna uğratarak, varlığına son veren Selahaddin Eyyubi, 17 erkek ve 1 kız evlat sahibidir. Eşi ise, İsmet Hatun’dur. İsmet Hatun, Büyük Selçuklu Devleti’nin Halep atabeyi olan Nurettin Mahmut Zengi’nin eşiydi. Selahaddin Eyyubi, Nurettin Mahmut Zengin’in vefatından sonra dul eşi İsmet Hatun ile evlenmiştir.
Yaşamının çoğu zamanını savaşarak geçiren Selahaddin Eyyubi, 1193 yılında hastalanmıştır. 14 gün hasta olarak yatan Eyyubi, Şam’da vefat etmiştir. 56 yaşında vefat eden büyük komutanın kabri, Şam’dadır.
Bir komutan olarak kazandığı askeri başarılarla, yaşadığı dönemde tüm dünya tarafından takdir edilen Selahaddin Eyyubi günümüzde, Hakkari-yüksekova havalimanına adı verilince tekrar gündeme gelmiştir. Havalimanına adı verilince birçok kişinin kafasında Selahaddin Eyyubi kimdir ve neden bu havalimanına adı verilmiştir? soruları belirmiştir.
Selahaddin Eyyubinin yaşadığı dönemde, müslümanlığı kurtarmak, yaymak ve birlik altında tutmak amacıyla yaptığı girişimler ve adalet ile hoşgörü sınırları çerçevesinde kazandığı askeri zaferlerle, bölgedeki kanlı katliamları durdurmasından dolayı ismi, Hakkari-Yüksekova havalimanına verilmiştir. O dönemde sağladığı büyük başarılar ve islamiyet için yaptığı fedakarlıklardan dolayı Selahaddin Eyyubi, tarihin her döneminde adı, onurla anılacak bir komutandı...
